विराटनगर, १५ मंसिर–विराटनगरको महेन्द्र चोक । चोक छेउमा रहेको बेनामे चिया पसल । मध्य मंसिरको चिसो विहानीमा तातो चिया पिउँदै गरमागरम चुनावी बहसमा होमिएका केही जोडी तन्नेरीहरु । तन्नेरीका माझमा थिए एक काका पनि ।
‘यो पालि त कांग्रेसको गढ ढल्ला जस्तो छ काका !,’ टेवलको बायाँ छेउमा बसेका तन्नेरीले भने ।
‘तिमि बच्चाहरुले भनेर हुन्छ ? तिमिले के राजनीति बुझेछ रे ?’ उमेरले ४० कटेका जस्ता देखिने काका बोले ।
‘हैन काका यो पालि लालबाबु उठेका छन् । त्यसमाथि माओवादी पनि पिछामा छ । कांग्रेसलाई गाह्रो छ नि !’ काट्न बिर्सेको जस्तो दाह्री भएका अर्का तन्नेरी टेबलको देब्रे छेउबाट बोले ।
‘गर्छ तिम्रो लालबाबुले । कांग्रेस भनेको कांग्रेस हो । बुझे छैन क्या तिमेरुले,’ भतिजाहरुको कुरा मान्ने पक्षमा थिएनन् काका ।
००००
ढल निर्माणका लागि खनिएको सडक । सडकबाट बेग्रेल्ती उड्ने धुलो र अव्यवस्थित सवारी चाप । अहिलेको बिराटनगरले काठमाडौंको याद दिलाउँछ ।
तर यहाँका जनताको ध्यान सडक कहिले बन्ला भन्नेभन्दा पनि अबको चुनाव कसले जित्ला भन्नेमा बढी केन्द्रित भएको जस्तो आभास हुन्छ । हरेक चोक र चिया पसलमा कांग्रेसको गढ र वामपन्थी गठवन्धनका चर्चा हुन्छन् ।
पाकाहरु सोध्छन्, शेखर बाबुको के होला ?
तन्नेरीहरुको चिन्ता छ, लालबाबुले चुनाव जित्लान कि नजित्लान् ?
पाका कांग्रेसीहरु शेखर कोइरालाले बिरासत जोगाउलान् भनेर भरोसा खोज्छन् । तन्नेरीहरु लालबाबुले इतिहास रच्ने सपना देख्छन् ।
राजपा र संघीय फोरमका शुभ चिन्तक पनि कम छैनन् विराटनगरमा । उनीहरु पनि आफूअनुसारको सपना देख्छन् । एकहिसावले भन्दा सबैका आ–आफ्नै सपना र चाहना छन् ।
काठमाडौंपछि मोरङमा देशकै सबैभन्दा बढी ६ वटा निर्वाचन क्षेत्र छन् ।
१ लाख ५६ हजार ९ सय ८६ जनसंख्या रहेको मोरङ ६ मा सुन्दरहरैचा नगरपालिकाको २, ३, ४, ५, ६ र ७ नम्बर वडा, बुढीगंगा गाउँपालिकाका सबै वडा र विराटनगर महानगरपालिकाका ४, ५, ६, ७, ९ र ११ नम्बर वडा पर्छन् ।
कांग्रेसको ‘गढ’मा शेखरलाई ढुक्क
२००४ सालमा गिरिजाप्रसाद कोइरालाको अगुवाइमा विराटनगर जुट मिलमा भएको मजदुर आन्दोलनका कारण कांग्रेसको राजनीतिक इतिहाससँग विराटनगरलाई जोडिन्छ । त्यसैले विराटनगरलाई कांग्रेसको गढ पनि भनिन्छ । यस पटकको चुनावमा पनि मोरङ क्षेत्र नम्बर ६ का लागि विराटनगर महानगरपालिकाका ६ वटा वडा निर्णायक बन्नेछन् ।
मोरङ क्षेत्र नम्बर ६ मा नेपाली कांग्रेसबाट शेखर कोइराला चुनावी प्रतिस्पर्धामा छन् । विपी कोइरालाका भतिजा शेखरलाई यसपटक कांग्रेसको गढमा कोइराला परिवारको बिरासत जोगाउनुपर्ने चुनौति छ ।
लामो समय चिकित्सा पेशामा संलग्न शेखरले राजनीतिमा सक्रिय भएर लागेको धेरै भएको छैन । तर पनि उनी नेपाली कांग्रेसको इतिहाससँग जोडिएको मोरङ क्षेत्र नम्बर ६ मा आफूलाई अब्बल र जीत सुनिश्चित भएको उम्मेदवार ठान्छन् ।
बुधवार (मंसिर १४ गते) लोकान्तरकर्मी विराटनगरको अस्पताल लाइनमा रहेको कोइराला निवास पुग्दा शेखर एक बिरामीको मुटुको एक्सरे हेर्दै थिए । स्थानीय अस्पतालमा उपचार सम्भव नभएर थप उपचारका लागि दिल्ली जान लागेका ती बिरामीको लागि शेखरले एउटा सिफारिस पत्र पनि लेखिदिए ।
‘हेर्नुहोस् मानिसहरु मप्रति आश राखेर आउँछन् भने मैले गर्दिन्, सक्दिन् पनि भन्न मिल्दैन्,’ चुनावी चटारोका बीच बिरामीलाई समय दिनुपरेको अवस्थाबारे शेखरले लोकान्तरलाई भने, ‘उहाँलाई मुटुको समस्या रैछ । मैले केही सहयोग गर्दा उहाँको भलो हुन्छ भने राम्रै भो नि !’
चुनावी तायारीबारे जिज्ञासा राख्दा शेखरले आफू जित्नेमा ढुक्क रहेको प्रतिक्रिया दिए । ‘यो कांग्रेसको गढ हो । यहाँ मैले नजितेर हुन्छ ?’ शेखरको भनाइ थियो ।
उनीविरुद्ध मोरङ क्षेत्र नम्बर ६ मा अन्य ९ जना उम्मेदवार छन् । तर शेखर भने आफनो जीत पक्का भएको दाबी गर्छन् । ‘उम्मेद्वारी त सवैले चुनाव जित्नकै लागि भनेर दिने हो । तर यहाँको हकमा मैले नै चुनाव जित्ने हो । यसमा म ढुक्क छु,’ शेखरले भने ।
लालबाबु पनि ‘कम’ छैनन्
स्थानीय तह निर्वाचनको मतपरिणामको गणितअनुसार मोरङ ६ मा नेपाली कांग्रेस नेतृत्वको लोकतान्त्रिक गठवन्धन नेकपा एमाले र माओवादी केन्द्र लगायतको वामपन्थी गठवन्धनभन्दा करिब ९ हजार मतले अगाडि छ । मोरङ ६ मा लोकतान्त्रिक गठवन्धनको ३५ हजार मत छ भने वामपन्थी गठवन्धनको २६ हजार बढी मत छ ।
स्थानीय तह निर्वाचनमा प्राप्त मतपरिणामको गणितले वाम गठवन्धन कमजोर रहे पनि लालबाबू पण्डितको ‘व्यक्तित्व’ले पनि मत तान्ने मतदाताको अनुमान छ ।
लालबाबु पण्डित प्रत्येक मतदाताको घर पुगेर मत मागिरहेका छन् । भेटिनेको घरमा र नभेटिनेको खेत–बारीमै भएर पनि लालबाबुले आफूलाई मतदान गर्न आग्रह गरिरहेका छन् ।
लालबाबुलाई शहरी क्षेत्रमा भेटाउन नै मुस्किल हुन्छ । किनकी उनी ग्रामिण क्षेत्रमा बढी सक्रिय भएका छन् । दैनिक मजदुरी गरेर गुजारा चलाउने वर्गका जनताका बीच लालबाबूको लोकप्रियता बढी छ ।
नतिजा उल्टाउन अरु पनि छन्
मोरङ क्षेत्र नम्बर ६ मा प्रतिनिधिसभा सदस्यका लागि १० जनाको उम्मेदवारी परेको छ । जसमध्ये राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) र संघीय समाजवादी फोरमका उम्मेदवारले नतिजा नै उल्टाउने हैसिय राख्ने मतदाताको भनाइ छ ।
राजपाका उम्मेदवार तवरेज अखतर आलम मधेस आन्दोलनका बेला बिराटनगरमा चर्चामा रहेको नाम हो । खासगरी मुस्लिम समूदायमा उनको प्रभाव रहेको बताइन्छ ।
यस्तै संघीय समाजवादी फोरमका उम्मेदवार राजेश्वर विश्वास पनि मतपरिणाम उल्टाउने निर्णायक पात्र बन्ने धेरैको आकलन छ ।